a a

Welke onderzoeken en behandeling/begeleiding zijn mogelijk?

Het Smith-Lemli-Opitz syndroom is vooralsnog niet te genezen. De behandeling bij SLOS helpt wel om kenmerken en klachten te verminderen en om te leren met de gevolgen om te gaan.

In dit hoofdstuk vindt u naast een algemeen beleid voor iedere persoon met SLOS, óók een overzicht van verschillende kenmerkende deelproblemen bij SLOS en welke onderzoeken en behandelingen hierbij in aanmerking komen.

Behandelaars kunnen uitgebreidere informatie geven over de onderzoeken en/of de behandelmogelijkheden.

Algemeen beleid bij SLOS

Omdat bij de stofwisselingsziekte SLOS het tekort aan cholesterol diverse gevolgen heeft voor en na de geboorte, is het aanvullen met cholesterol één van de behandelingen.

  • Vroeg starten met cholesterolaanvulling is een standaard behandeling geworden bij SLOS. De behandeling met extra cholesterol kan (voor een deel) verbetering geven van de groei, aantal infecties, overgevoeligheid voor zonlicht, gehoor, kracht, spierspanning, ontwikkeling en gedrag.
  • Het tekort aan cholesterol aanvullen kan zowel door eigeel als door cholesterolpoeder (Cholesterol Module van Nutricia) toe te voegen aan de voeding. Er is geen voorkeur.
  • Tegenwoordig wordt ook wel Simvastatine als behandeling besproken met ouders. Cholesterol kan niet vanuit het bloed bij de hersenen terecht komen. Simvastine doet dit wel. Of het zinvol is om dit voor te schrijven is afhankelijk van de waarde van de cholesterolvoorlopers (7-DHC en 8-DHC) én van de ernst van de ontwikkelingsbeperking.

Meer weten?

Wilt u meer uitgebreide informatie over onderzoeken en behandelingen, lees dan het hoofdstuk  Welke onderzoeken en behandeling/begeleiding zijn mogelijk?’ in het drieluik ‘Algemeen en zonder diagnose voor ouders en begeleiders.’

Overzicht van het beleid bij kenmerkende deelproblemen

Kenmerk/probleem bij Mogelijk onderzoek/behandeling
Hersenen en zenuwen
  • onderzoek en behandeling door (kinder-)neuroloog
  • MRI-onderzoek voor het beoordelen aangeboren hersenafwijkingen
  • EEG (hersenfilmpje) bij (tekenen van) epilepsie
  • medicatie bij epilepsie
Ogen
  • onderzoek van de ogen waarbij de oogarts specifiek let op: aangeboren afwijkingen, scheel zien, staar, hangende oogleden, bepaling van het zicht.
  • hulpmiddel zoals bril op sterkte
  • operatie (bij scheelzien, staar, hangende oogleden)
Mond, keel en neus en oren

Onderzoek door KNO-arts naar:

  • gehemeltespleet, hoogstaand gehemelte, gespleten huig
  • vergrote keel- en neusamandelen (dit kan slaapapneu veroorzaken of verergeren     
  • gehooronderzoek

Een kind met een gehemeltespleet zal onder behandeling komen van een schisisteam. Operatie (bij gehemeltespleet rond leeftijd van 12-18 maanden).

Oorontstekingen behandelen met antibiotica, eventueel plaatsen trommelvliesbuisjesbBehandeling van gehoorverlies.

Controles en behandeling van het gebit door een tandarts (en eventueel orthodontist).

Hart en luchtwegen

Onderzoek door een (kinder-)cardioloog/kinderarts naar aangeboren afwijkingen van het hart, longen en kraakbeen van de van de trachea en larynx. Onderzoek bestaat onder andere uit:

  • lichamelijk onderzoek
  • hartfilmpje (ECG = elektrocardiogram)
  • echo
  • longfoto
  • behandeling van aangeboren hartafwijkingen
  • operatie van een deel van de hartafwijkingen
Voeding, maag en darmen

De kinderarts onderzoekt:

  • zuigen, kauwen en slikken
  • terugstroom van maaginhoud naar de slokdarm (reflux)
  • verstopping (obstipatie) of diarree
  • eventuele voedselallergieën

Begeleiding bij voedingsproblemen:

  • advies en behandeling van een (pre-)logopedist (onder meer in geval van overgevoeligheid voor aanraking in de mond)
  • voedingsadviezen en begeleiding door diëtist
  • aanvullende voeding en soms is sondevoeding nodig
  • begeleiding door een slik- of eetteam

Behandeling van maagzuur (reflux):

  • houdingadviezen (rechtop zitten)
  • behandeling met medicijnen, zuurremmers

De kinderarts verwijst door voor een operatie bij:

  • gehemeltespleet
  • verdikking van de spierlaag bij de overgang van de maag naar de twaalfvingerige darm (pylorus stenose).

De kinderarts geeft voedingsadviezen en eventueel medicijnen bij:

  • problemen met de ontlasting
  • onvoldoende vorming van galzuren
Blaas en nieren

De kinderarts/nefroloog onderzoek de nieren:

  • echo van de nieren (aangeboren afwijkingen)
  • eventueel ook een röntgenonderzoek met contrastmiddel waarbij de terugstroom van urine bekeken kan worden.
  • bloeddrukmeting

Behandeling bij terugstroom van urine vanuit de blaas naar de nieren (VUR):

  • bij ernstige VUR-injectiebehandeling. Hierbij wordt een soort gel ingebracht, wat als een ventiel werkt. Dit gaat de terugstroom van urine tegen.
  • behandeling met medicijnen bij blaasontsteking
Geslachtsorganen
  • onderzoek van de uitwendige geslachtsdelen bij elke baby. Bij (pasgeboren) jongens voelt de kinderarts of de zaadballen zijn ingedaald.
  • operatieve ingreep aan de geslachtsorganen vindt soms plaats (op latere leeftijd).
Groei Regelmatig controle van de groei van lengte en gewicht door de kinderarts, is van belang om te controleren of het kind voldoende voeding binnenkrijgt. Voor SLOS zijn speciale groeicurves.
Botten, spieren en gewrichten
  • uitgebreid lichamelijk onderzoek, waarbij speciale aandacht voor  aanlegstoornissen van handen, voeten en heupen, de spierspanning en motoriek
  • eventueel een röntgenfoto.

Mogelijke behandelingen zijn:

  • fysiotherapie of ergotherapie voor verbetering van de houding en versterking van de spieren
  • operatie aan bijvoorbeeld heupluxatie en klompvoeten (zo vroeg mogelijk)
  • operatie aan pezen en injectie met Botox kunnen nodig zijn bij oudere kinderen met te hoge spierspanning
  • steunzolen
Huid
  • gebruik van zonnebrandmiddel met een hoge factor tegen UVA en UVB en beschermende kleding, zonnebril en vermijd blootstelling aan zonlicht
  • cholesterol aanvullen kan helpen om de overgevoeligheid voor zonlicht te verminderen
Hormoonstelsel
  • na het stellen van de diagnose gerichte aandacht voor tekort van hormonen. Dit gebeurt meestal met bloedonderzoek. Sommige testen worden éénmalig gedaan, andere testen moeten gedurende het hele leven  herhaald worden.
  • bij gevonden hormoontekorten kan de arts proberen de tekorten aan te vullen.
Ontwikkeling

Bij achterstand in de motorische ontwikkeling:

  • fysiotherapie of ergotherapie voor verbetering van de houding, versterking van de spieren en begeleiden bij achterstand in motorische ontwikkeling). zwemmen, paardrijden

Bij achterstand in de taal/spraak ontwikkeling:

  • vroeg starten met logopedie ter ondersteuning van de ontwikkeling van de communicatie
  • bij communicatie kan gebruik worden gemaakt van gebarentaal, pictogrammen en spraakcomputer
  • muziektherapie​​​​​​​

Bij problemen met informatieverwerking:

  • verwijzing naar de ergotherapeut voor Sensomotorische Integratie (SMI) therapie
  • egeleiding door een logopedist in geval van overgevoeligheid voor aanraking in de mond
Gedrag
  • verbeteren van communicatie of onderzoek naar- en behandelen van een lichamelijke oorzaak kunnen een gedragsprobleem verbeteren
  • verwijzing naar een gedragsdeskundige of (kinder)psychiater en/of opvoedingsondersteuning. Behandeling en begeleiding bij gedragsproblemen en psychische klachten is altijd zorg op maat. Het is afgestemd op de problematiek, de hulpvraag, behoefte en capaciteit van het individu en de ouders/verzorgers.
  • ander gedrag rondom de menstruatie (bijvoorbeeld agressiever zijn en zelf-verwondend gedrag) kan verbeteren met de anticonceptiepil
  • advies voor ouders/begeleiders over het geven van seksuele voorlichting/opvoeding, tevens te gebruiken om weerbaarder te maken tegen misbruik
Slaapgedrag
  • algemene adviezen om te proberen het kind langer door te laten slapen: vast slaappatroon, duidelijk laten blijken dat het ’s nachts tijd is om te slapen
  • melatonine kan het inslapen bevorderen bij kinderen met een afwijkende productie
  • verwijzing naar een slaapteam
Narcose De anesthesist houdt rekening het Smith-Lemli-Opitz syndroom door speciale voorzorgsmaatregelen te nemen.
 
 Inhoud